Günümüzde modern uçaklarda yer alan iklimlendirme sistemi ile birlikte insanların rahat bir şekilde seyahat edebilmeleri için en uygun ortamı temin edilmeye çalışılmaktadır.
Read more ...
Sistem genel olarak 5 fiziksel durumu sağlamak için kullanılır. Bu durumları şu şekilde sıralayabiliriz;
- Taze hava
- Temiz hava
- Uygun sıcaklık
- Uygun nem oranı
- Uygun basınç
Taze Hava Gereklilikleri
Uçak içerisinde taze hava ile ilgili minimum gereklilikler F.A.R ve J.A.R içerisinde yer almaktadır. Bu gerekliliklere göre ortalama olarak kişi başına dakikada 0,283 m³ taze hava sağlanması gerekiyor. Deniz seviyesinde dakikada 0,35 kg havaya karşılık gelmektedir. Bu sebeple F.A.R ve J.A.R regülasyonlarında kabin içerisindeki havanın her 3 ile 5 dakikada tamamen değiştirilmesi gerektiği belirtilir. Bu süre uçak içerisinde bulunan kişi sayısına göre değişmektedir.
Yaklaşık kabin hacmi 800 m³ ve yolcu kapasitesi 500 olan B747 tipi yolcu uçağında dakikada minimum 160 m³ hava gerekmektedir.
Temiz Hava Gereklilikleri
Havanın tazeliğinin yanı sıra insan sağlığı açısından temizliği son derece büyük bir önem taşıyor. Uçak içerisindeki havanın zararlı ve tehlikeli gazlardan arındırılması gerekiyor. Kabin içerisindeki havanın sürekli olarak temiz tutulabilmesi için hava filtreleri ve yüksek irtifalarda ekstra koruma için ozon çeviricileri kullanılır.
Uygun Sıcaklık Aralığı
Genel olarak yolcu uçaklarında kabin içerisinde sıcaklığın 18 ile 30 derece arasında olmasına izin verilir.
Nem Oranı ve Kuru Hava Problemi
Bilindiği üzere havanın içerisindeki nem oranı sıcaklığa bağlı olarak değişir. Sıcak hava soğuk havaya göre içerisindeki daha yüksek oranda nem barındırır. Bu duruma bağlı olarak yere yakın konumlarda daha yüksek nem bulunurken yükseklere çıktıkça nem oranı düşmektedir. Örnek vermek gerekirse 40 bin feet yükseklikte hava sıcaklığı -56,5 derece ve nem oranı ise yüzde 0,5 değerine kadar düşebilir.
Ayrıca sistem içerisinde parçaların ve valflerin donmaması, ayrıca kabin içerisinde damlama ve sis gibi problemlerin önüne geçilebilmesi için hava içerisinde nem havadan ayrıştırılır.
Özellikle uzun süreli uçuşlarda yüksek irtifalarda havanın kuru olmasından dolayı yolcular kendilerini rahatsız hissedebilirler.
Uygun Basınçlandırma
Hem insan sağlığı hem de uçağın yapısal olarak güvenliği için basınçlandırma son derece önemlidir. Teorik olarak bakıldığında insanlar için en sağlıklı basınçlandırma uçağın yerdeki olduğu gibi basınçlandırılmasıdır. Fakat yapısal olarak bu şekilde basınçlandırmak mümkün olmamaktadır.
Bu sebepten dolayı uçaklarda kabin irtifası 8000 feet olarak belirlenir. Daha net bir ifadeyle uçağın basınçlandırılması 8000 feet irtifadaki basınca eş değer bir şekilde yapılır.
